Dislektik Çocuklara Okumada Nasıl Destek Verebiliriniz

İlk adım okumayı öğrenmek, ikinci adım öğrenmek için okumaktır.
Yavaş okuyan çocuklara ve disleksili çocuklara çok küçük yaştan itibaren yeterli destek verilmesi gerekmekte olup, yeterli destek verilmemesi halinde bu çocukların hayatta başarılı olmaları zorlaşacaktır.

Çocuklar okumaya başaldıklarında önce heceleri okumayı öğrenirler.Sonra kelimeleri bütün halinde tanımayı ve okumayı öğrenirler.Ancak uzun ve zor kelimeleri hecelere parçalayarak okuyabilirler..

Maalesef ki dislektik bir çocuk kelimeleri otomatik olarak tanımada zorlanır.Bir kelimenin beyin tarafından otomatik olarak tanınması için kelimenin 4-10 kere görülmüş(okunmuş) olması gerekir.Ama dislektik bir çocuk için bu 40 kereye kadar çıkar.Bu nedenle devamlı okuma ile ilgili praktik yapmak gereklidir.

İlk olarak Kitabın ilgi çekici bir hikayeye sahip olması gerekir

Konu
Heyecanlı ve akıcı bir kitap seçilmeli. Sıkıcı ve çok küçük çocuklar için yazılan kitaplardan kaçının(Çocuğunuzun, yaşça küçük çocuklar için yazılan kitapları daha kolay okuyabildiğini düşünüp bu kitapları alabilirsiniz ama çocuğunuz bu kitapları bebekçe bulup okumak istemeyebilir) .

Çocuğunuzun ilgi alanına uygun kitaplar seçin. Örneğin futboldan hoşlanan çocuklara bu konunun kullanıldığı hikayeler seçin. Kendinizi sadece kitaplarla sınırlı tutmayın,çocuğunuzun okumaktan hoşlanabileceği fıkra kitapları,komik dergiler,karikatür kitapları v.s. de çocuğunuzun okuma yeteneğini geliştirecektir.

Yazı Büyüklüğü
Yazılar ne çok büyük ne de çok küçük olmalıdır.

Dil
Çok zor ve uzun kelimeler olmamalı.

İçeriği
Basit içerikli kitaplar seçin.Çok uzun cümleler, çok uzun paragraflar konunun anlaşılmasını engeller.Kısa ve net bir anlatımı tercih edin.
Çocuğunuzun sevdiği bir kitap bulduğunuzda aynı yazarın kitaplarını takip edin. Bu çocuğunuzun, o yazarın dilini ve anlatım tarzını kendine yakın bulduğunu gösterir.

Kısa kitaplar seçin
Özellikle dislektik çocuklar, uzun hikayeleri okumaya çekinirler. Böylece daha kitabın başında 1–0 yenik başlarsınız.
Hikâyenin ve içindeki bölümlerin kısa olmasına özen gösterin.

Resimleme
Özellikle okuma problemi olan çocuklar için resimlerin önemi büyüktür. Güzel resimlenmiş, hatta kitabın konusunun hafızada kodlanmasına yardım eden resimleri olan kitapları seçin.
Kitabı okumadan önce çocuğunuzla birlikte resimlerine bakıp, inceleyin. Bu kitabın okunmasını ve anlaşılmasını kolaylaştıracaktır.

Çocuğunuz için kitabın zor olup olmadığını nasıl anlayacaksınız.
Kitabın ilk sayfasını okurken 5 kelimeden fazlasında yanlış yaparsa, bu çocuğunuz için zor bir kitap demektir. Biz buna 5 parmak testi diyoruz.

Çocuğunuza yardım için küçük ipuçları

Çocuğunuza onun hoşlanabileceği kitaplar okuyun. Bu onun gelişimi, kelime haznesi ve doğru tonlamaları öğrenmesi için çok önemli. Bu sistem her sınıf düzeyi öğrenci için uygulanabilir.

Çevrenizde olan kütüphaneleri ziyaret edebilir(bu yöntem Türkiye için biraz zor olsa da) veya yakınınızdaki kitapçılarda ki renk renk kitapları inceleyebilirsiniz.

Çocuğunuzla her gün 15 dakika okuma partisi düzenleyin. Çocuğunuza ve kendinize rahatsız edilmeyeceğiniz bir ortamda birer içecek hazırlayıp aynı kitabı okuyabilir sonra üstünde tartışabilirsiniz.

Unutmayın! dislektik çocukların okuma hızı ve başarısı duygusal durumlarına göre gün be gün değişiklik gösterebilir. Böyle bir durumun üstünde çok durmayın gerekirse süreyi kısaltın.

Türkiye’de yaz tatili çok uzun! Bu yüzden tatil boyunca düzenli bir program takip etmelisiniz ve bu konuda istikrarlı olmalısınız.

Çocuğunuzun okuduğu bölüm kayıt edip sonra ona dinletin. Ve bu çalışmayı aynı bölümle birden fazla tekrar edin. Sonuçta her kaydın bir öncesin kinden daha iyi olduğunu kendi de görmüş olacak.

Sene sonunda okuduğu bütün kitaplarla birlikte onu fotoğraflayın ve evin en güzel köşesine asın! Bu onun neyi başardığının somut kanıtı olacaktır.

Her gün 10dk içinden 10dk dışından okuması için onu cesaretlendirin.Bu çalışmayı aynı bölümle tekrar edin,içinden okuduğu bölmü dışından daha kolay okuyabilecektir.

Kullanabileceğiniz Okuma Teknikleri

Sesli Okuma
Bu teknik görme ve işitmeyi aynı anda harekete geçirdiğinden çocuk daha kolay sesleri hafızaya alıyor.

Düzeltme
Çocuğunuzun, yüksek sesle okurken yanlış okuduğu veya okuyamadığı kelimeleri hemen siz söyleyin ve okuma bittiğinde okuyamadığı kelimelere tekrar dönün .

Sessiz Okuma
Çocuğunuz sessiz okuma yaparken onu kontrol etmeniz biraz daha zor olabilir. Bu yüzden okuması bittikten sonra o bölümü size anlatmasını veya sizin sorduğunuz soruları cevaplamasını isteyin.

Unutmayın ki; sessiz okuma sonucu çoğu dislektik okuduğunu daha iyi anlar.

Satırı İşaret Edin
Bir çok dislektik okuma sırasında satır karıştırabiliyor.Bu yüzden ya parmağınızla ya da bir kalem yardımı ile satırı takip edin. Bu sayede yeri kaybetmeyecek ve daha hızlı okuyabilecektir.


Alternatif Okuma Teknikleri

Eko Okuma
Önce bir satırı siz okuyun sonra çocuğunuz okusun. Çocuğunuz siz okurken parmağıyla takip etsin.Onun için kolay bölümleri bırakın ilk o okusun.

Koro Okuma
Okumayı aynı anda yapacaksınız. Çocuğunuz nasıl bir şarkının sözlerini takip ederek çok bilmediği bir şarkıyı söylüyorsa bu sistemde de sizin sesinizi takip edecek.

Okuma Tiyatrosu
Okuma bölümündeki konuşma bölümlerini sanatsal bir şekilde ifade edin. Bu okuma tekniği için kullanacağınız kitaplar daha çok konuşmaların aktarıldığı tarz kitaplar olmalı.

Ortak Okuma
Çocuklar okumaya başlarken kitaptan ürkebilirler. Bu durumda bu teknik oldukça iyidir.Siz bir paragraf veya bir sayfa okuyun sonra çocuğunuz devam etsin.

Teypten Okuma
Kasetli kitapları okumak ve kitaptan takip etmek okumayı kolaylaştırır. Maalesef Türkiye’de çok fazla kasetli kitap yok .Siz kitabı önce okuyup kayıt edebilisiniz.

Tekrar Tekrar Okuma
Aynı hafta içinde aynı hikâyeyi birden fazla okuyun. İlk okumada zaman tutun ve hikâyeyi kaç dakika da okuduğunu çocuğunuzla birlikte kayıt edin. Ve her okumada bunu yapın, son okumada hızının nasıl artacağını kendi de görecek ve bu onu cesaretlendirecektir.

Aynı Anda Okuma

1.Beraber Okuma - Çocuğunuzun hızına uyarak aynı anda, yüksek sesle okuyun. Çocuğunuz da her kelimeyi okumalıdır. Çocuğunuz 5 saniyeden fazla kelimeyi heceliyorsa hemen kelimeyi söyleyin ve beraber okumaya devam edin.

2.Yalnız Okuma- Çocuk yalnız okumayı istediğinde size masaya vurarak işaret veriyor ve siz susuyorsunuz, çocuk tek başına yüksek sesle okumaya devam ediyor. Eğer yine bir kelimede 5 sn den fazla takılırsa hemen kelimeyi söyleyin ve tekrar beraber yüksek sesle okumaya geçin. Kendi size işaret verirse tekrar onu yalnız okumaya bırakın.

UNUTMAYIN OKUMA GÜÇLÜĞÜ ÇOCUK İÇİN BİR ZORLUKTUR AMA BİR FELAKET DEĞİLDİR. ÇOCUKLARINIZA DESTEK VERİP ONLARLA BİRLİKTE ÇALIŞMANIZ BU GÜÇLÜĞÜ YENMENİZİ KOLAYLAŞTIRACAKTIR.