Wednesday, May 5, 2010

Anaokulunda Disleksi Sorunları


Disleksi blogda daha çok okul çağındaki çocukların disleksi problemlerine yer verdik.Ama disleksi problemi yaşayan çocuklar okul öncesi eğitimde de fark edilebiliniyor.Bu da ailelerin okul döneminde daha dikkatli olmasını ve erkenden çocuğa destek vermelerine yarıyor.

Anaokul dönemindeki çocukların gelişimleri konusunda size bir kaç küçük ipucu vereceğim.Eğer aşağıdaki zorlukları çocuğunuz yaşıyorsa biraz daha dikkatli olmalısınız.
Veya anaokul öğretmeni iseniz bu çocuklarla yaptığınız çalışmalara özen göstermeli ve ailelerini bu konuda uyarmalısınız.

Konuşma problemleri:

Bazı çocuklar konuşmayı öğrenirken açıkça kendilerini ifade etmekte zorluk çekerler. Özellikle bazı uzun kelimeleri telaffuz ederken görülür bu zorluk.

Kelimeleri söylerken harfleri karıştırır veya hecelerin yerini değiştirebilirler;

Sandalye yerine saldanye
Tuvalet yerine tulavet
Mıknatıs yerine mıktanıs
Fotokopi yerine fokopoti gibi. Lütfen dikkat!!

Eğer çocuğunuzda, sözcüklerin kullanımında bir değişiklik hissediyorsanız , değerlendirme için bir konuşma terapistinin görmesinde fayda vardır.

Kelime hatırlama veya yeni kelimeleri öğrenme yeteneğinde yavaşlık, doğru kelimeyi hatırlamada zorluk , doğru kelime yerine ona benzer anlam taşıyan kelimeyi kullanma eğilimi oluyorsa dikkat edilmelidir.

Hafıza – Bellek Sorunları:

Bilgileri hatırlamada, özellikle birden fazla aşamalı talimatı hatırlamada zorluk yaşayabilir.

Ardışık sıralı şeyleri hatırlamada( örn. alfabeyi,ayları,mevsimleri sıralamda zorluk), veya daha önce anlatılmış bir hikayeyi doğru sırada anlatmakla ilgili bir sıkıntı olabilir.

Bazen sayıları, haftanın günlerini , renkleri ya da şekilleri doğru öğrenmede sıkıntı yaşanabilir.

Sözel sorunlar:

Sözel dil bileşenleri küçük parçalara ayrılır; kelimeler hecelere , heceler seslere dönüşür. Konuşma dilinde, sesler tanınmalıdır. Bu iki kural konuşma dili için gerekli ve önemli bir yetenektir.
Bu yetenekleri zayıf çocuklar;

Kafiyelerde zorluk yaşayabilir.
Örn. Kedi kelimesine uygun kafiyeli örnek veremez. Kedi – yedi – dedi gibi…

Kelimenin kaç heceden oluştuğunu bulmada zorluk yaşayabilir.
Örn. Pencere kelimesinde kaç hece var bilemez. Pen – ce – re 3 hece

Kelimenin hangi sesle başlayıp, hangi sesle bittiğini ayırd edemez.
Örn. :kalem kelimesinin ilk ve son seslerini ayırt etmekte zorlanabilir.

Kelimeleri , seslerine ayıramaz.
Örn:fotokopi kelimesini oluşturan harfleri (sesleri) sırayla söylemekte zorlanır .f-o-t-o-k-o-p-i

Hecelerine ayrılmış olarak verilen kelimeyi bir bütün haline getirmekte zorlanabilir.
Örn.: ka-lem-lik kalemlik

Harfleri öğrenmede ve çıkardıkları sesleri anlamada zorluk çekebilirler.
Örn. Mobilya – Bomilya m ve b karışması.


Diğer problemler neler olabilir?

Kopyalamakta ( tahtaya bakarak yazı yazmak,yaptığınız şeklin aynını çizmek veya bloglarla oluşturmak ) ve renklendirmede zorluk yaşayabilir.

Kıyafetleri giymekte zorluk yaşayabilir. Kıyafetlerin hangi sırada giyileceğini bilemez.
Düğmeleri iliklemede, ayakkabı bağcıklarını bağlamada sorun yaşayabilir.

Sakar görünebilir veya koordinasyon eksikliği yaşayabilir.

Konsantrasyon zayıflığı olabilir.

Eğer yukarıda saydığımız problemlerden birden fazlasını çocuğunuzda gözlemliyorsanız , uzman bir psikologtan randevu alarak kontrole götürmelisiniz. Özellikle ailenizde disleksi biri olduğunu da düşünüyorsanız, bu daha önemli hale gelecektir.

Buna ek olarak ebeveynler, çocuklarının zorluklarını keşfeder keşfetmez hemen performanslarını geliştirmek için yardımcı eğitim faaliyetlerine başlamalıdır.
(Tercüme yardımı için Zeliha Hanıma teşekkürler.)

No comments: